Nứt hậu môn: triệu chứng, nguyên nhân, chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa

Tình trạng nứt hậu môn có thể gây ra nhiều sự khó chịu và bất tiện trong sinh hoạt, từ đó làm giảm chất lượng sống của người bệnh. Tuy tình trạng bệnh lý này thường xảy ra nhưng vẫn còn rất nhiều người bệnh vẫn chưa hiểu rõ về nó. Sau đây, hãy cùng bài viết tìm hiểu “Nứt hậu môn là gì? Nguyên nhân, chẩn đoán, điều trị, phòng ngừa bệnh”.

Tìm hiểu: Nứt hậu môn là gì? Triệu chứng

Nứt hậu môn (hay còn gọi là nứt kẽ hậu môn) là tình trạng da, niêm mạc ở vùng xung quanh hậu môn bị nứt hoặc bị rách theo chiều dọc, một vài trường hợp là vết loét hình oval. Đây là một vấn đề sức khỏe xảy ra khá phổ biến và thường xuất hiện ở người lớn tuổi, tuy nhiên nó cũng có thể xảy ra ở những độ tuổi khác.

Vết nứt hậu môn thường gây ra nhiều kích thích tại đây, khiến người bệnh đau rát, hơi nóng và ngứa ngáy rất khó chịu, nhất là khi người bệnh di chuyển, vận động, đứng lên ngồi xuống hoặc đi đại tiện. Xung quanh vết nứt rách có thể xuất hiện phần da thừa hoặc u nhú ở vết nứt.

Nếu không được điều trị, vết nứt hậu môn có thể bị viêm nhiễm nghiêm trọng hơn và trở thành bệnh lý mãn tính, dẫn đến tình trạng chảy máu, đau rát dữ dội hoặc hình thành khối áp xe và lỗ rò hậu môn.

Nứt hậu môn là gì?

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng bị nứt hậu môn

Táo bón / Tiêu chảy

Táo bón là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến chứng nứt kẽ hậu môn, tình trạng này làm cho phân trở nên bị khô, cứng và rất khó thoát ra khi đại tiện. Khi người bệnh rặn mạnh để tống phân thoát ra, áp lực trên có thể làm tổn thương rách da hoặc niêm mạc ở hậu môn.

Bên cạnh đó, tiêu chảy cũng là một nguyên nhân dẫn đến nứt hậu môn, lúc này phân trở nên mềm lỏng và thường không thể kiểm soát được số lần đi tiêu, tình trạng này khiến cho da và niêm mạc ở hậu môn chịu nhiều áp lực co giãn dẫn đến tổn thương tạo nên vết nứt xước.

Viêm nhiễm hậu môn

Viêm nhiễm ở hậu môn có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau như lây nhiễm virus, vi khuẩn, nấm qua đường tình dục hoặc qua đường tiêu hóa. Ngoài ra, một số bệnh lý như viêm đại tràng, bệnh Crohn,… thậm chí là ung thư hậu môn trực tràng cũng có thể gây ra triệu chứng nứt và đau rát hậu môn.

Chấn thương hậu môn

Chấn thương vùng hậu môn như rặn quá mạnh khi đại tiện, tai nạn, vận động gắng sức quá nhiều,.. có thể dẫn đến nứt kẽ hậu môn. Ngoài ra, hoạt động quan hệ tình dục bằng đường hậu môn cũng có thể khiến hậu môn chịu sức ép liên tục dẫn đến nứt hoặc rách.

Mang thai và sinh nở

Khi phụ nữ mang thai, cơ thể sản xuất nhiều hormone estrogen và progesterone làm cho các mô mềm dẻo hơn. Điều này có thể làm cho da và niêm mạc ở hậu môn dễ bị rách trong quá trình sinh. Ngoài ra, sự chèn ép của thai nhi và việc tăng cân nhanh chóng có thể khiến thai phụ dễ mắc chứng táo bón và trĩ, từ đó cũng ảnh hưởng gây ra hiện tượng nứt hậu môn.

Lưu thông máu kém

Nếu vùng hậu môn trực tràng có tình trạng lưu thông máu kém, khiến hậu môn trở nên xơ cứng dễ bị tổn thương, nứt rách. Ngoài ra, tình trạng lưu thông máu kém này còn khiến những vết nứt rách hậu môn khó lành lại và trở nên nghiêm trọng hơn, tạo thành vết loét hoặc lỗ rò hậu môn lớn.

Bệnh tình dục

Một số bệnh lây truyền qua đường tình dục như bệnh lậu hoặc bệnh sùi mào gà có thể gây ra viêm nhiễm hậu môn, làm cho niêm mạc hậu môn nổi mụn thịt, mụn sùi hoặc lở loét khiến hậu môn dễ bị tổn thương hơn, từ đó tạo ra vết nứt kẽ hậu môn.

Ngoài ra, các bệnh tình dục khác như HIV hoặc HSV (herpes sinh dục) có thể làm giảm khả năng miễn dịch của cơ thể, từ đó khiến cho các tổn thương nứt rách ở hậu môn dễ bị nhiễm trùng và khó lành lại hơn.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng bị nứt hậu môn

Phương pháp chẩn đoán chứng nứt kẽ hậu môn

Khám lâm sàng

Các bác sĩ sẽ kiểm tra khu vực bên ngoài hậu môn để xem có triệu chứng của nứt kẽ hậu môn gồm vết rạn nhỏ, vết máu hoặc bất thường nào khác xảy ra hay không. Ngoài ra, bác sĩ cũng hỏi thông tin về tiền sử bệnh lý của người bệnh để hỗ trợ quá trình chẩn đoán bệnh.

Nội soi hậu môn

Đây là phương pháp chẩn đoán sử dụng để quan sát bên trong ống hậu môn và trực tràng giúp chẩn đoán chính xác các bệnh lý liên quan đến nứt kẽ hậu môn. Trong quá trình nội soi hậu môn, bác sĩ có thể thu thập hình ảnh và video để đánh giá các vết nứt kẽ và mức độ nghiêm trọng của chúng. Ngoài ra, phương pháp nội soi cũng có thể sử dụng để thu thập mẫu tế bào hoặc mô để kiểm tra tình trạng nhiễm trùng hoặc tế bào ung thư bất thường.

Nội soi đại tràng

Đây là phương pháp dùng để quan sát bên trong đại tràng nhằm chẩn đoán chính xác các bệnh lý liên quan đến nứt kẽ hậu môn. Trong quá trình nội soi đại tràng, bác sĩ có thể thu thập hình ảnh và video để đánh giá các vết nứt kẽ và mức độ nghiêm trọng của chúng. Bác sĩ cũng có thể sử dụng nội soi để thu thập mẫu tế bào hoặc mô để kiểm tra các biểu hiện của nhiễm trùng hoặc ung thư. Ngoài ra, thực hiện nội soi đại tràng cũng giúp loại trừ các bệnh lý khác như ung thư trực tràng, polyp đại tràng, viêm loét đại tràng và bệnh viêm nhiễm khác.

Nội soi đại tràng sigma

Đây là phương pháp chẩn đoán để quan sát bên trong phần cuối của đại tràng, từ đó chẩn đoán chính xác các bệnh lý liên quan đến nứt kẽ hậu môn. Quá trình nội soi này dùng trang bị có ống kính và đầu dò linh hoạt để bác sĩ có thể quan sát toàn khu vực bên trong đại tràng và ruột kết. Thiết bị này được đưa vào khu vực đại tràng thông qua đường hậu môn, thường được thực hiện trong phòng xét nghiệm hoặc phòng mổ.

Trong quá trình nội soi đại tràng sigma, bác sĩ có thể thu thập hình ảnh và video để đánh giá các vết nứt kẽ và mức độ nghiêm trọng của chúng. Bác sĩ cũng có thể sử dụng nội soi để thu thập mẫu tế bào hoặc mô để kiểm tra các biểu hiện của tình trạng nhiễm trùng hoặc ung thư.

Điều trị hiệu quả chứng nứt kẽ hậu môn

Nếu trường hợp nứt kẽ hậu môn ở giai đoạn khởi phát, người bệnh có thể tự điều trị ở nhà bằng cách

 Thay đổi chế độ ăn uống: Bệnh nhân cần tăng cường lượng chất xơ và nước trong chế độ ăn uống hàng ngày để giảm táo bón và giảm áp lực lên hậu môn.

 Sử dụng thuốc chống táo bón: Các loại thuốc làm mềm phân có thể được sử dụng để giúp giảm tình trạng táo bón và giảm áp lực lên niêm mạc hậu môn.

 Thuốc bôi: Một số loại thuốc bôi bán trên thị trường có thể giúp giảm đau khó chịu do nứt kẽ hậu môn. Ngoài ra còn giúp vết nứt nhanh lành và có tác dụng làm mềm da, giảm triệu chứng ngứa rát.

Nếu trường hợp nứt kẽ hậu môn ở giai đoạn nghiêm trọng hơn, bác sĩ có thể đề nghị thực hiện các phương pháp điều trị phẫu thuật như

 Phẫu thuật nội soi: Đây là phương pháp hiệu quả trong điều trị nứt kẽ hậu môn, bác sĩ sẽ sử dụng một thiết bị nội soi để điều trị nứt kẽ mà không cần phẫu thuật xâm lấn.

Cần lưu ý rằng nếu nứt kẽ hậu môn là do bệnh lý gây ra thì người bệnh cần được điều trị dứt điểm bệnh lý này để cải thiện tình trạng đau nhức khó chịu ở hậu môn.

Cách phòng ngừa tình trạng nứt hậu môn

Để bệnh nứt hậu môn không gây khó chịu, đau đớn và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, mọi người nên có ý thức phòng ngừa sớm. Một số phương pháp phòng ngừa tốt nứt hậu môn có thể áp dụng như sau:

Để điều trị hiệu quả tình trạng nứt kẽ hậu môn thì người bệnh nên đến ngay cơ sở y tế uy tín Đa Khoa Hữu Nghị tại khu vực thành phố Đà Nẵng. Với đội ngũ bác sĩ nhiều kinh nghiệm chuyên môn sẽ hỗ trợ tốt nhất cho bệnh nhân trong việc xét nghiệm chẩn đoán nguyên nhân gây ra, từ đó có được phương pháp điều trị phù hợp, an toàn và hiệu quả nhất.

Mong rằng bài viết trên “Nứt hậu môn là gì? Nguyên nhân, chẩn đoán, điều trị, phòng ngừa” từ chuyên gia đã mang lại nhiều thông tin hữu ích cho bạn đọc quan tâm. Nếu còn có thắc mắc nào khác thì người bệnh hãy nhanh chóng gọi ngay số tư vấn trực ban sau Hotline: 039 957 5631, (Zalo: 039 666 2154) hoặc nhấp bảng tư vấn miễn phí >>Tư Vấn Trực Tuyến<< để được nhân viên y tế giải đáp cụ thể hơn và hỗ trợ sắp xếp lịch khám bệnh.